Współpracę w zakresie promowania koncepcji Planów Zrównoważonej Mobilności Miejskiej zadeklarowały w podpisanym dziś (11 października) liście intencyjnym Politechnika Krakowska i Ministerstwo Infrastruktury. List sygnowali w Sali Senackiej PK minister infrastruktury Andrzej Adamczyk i rektor Politechniki Krakowskiej prof. Andrzej Szarata. Krakowska uczelnia jest jednym z najmocniejszych w Polsce ośrodków eksperckich w obszarze transportu. Wiedzę i kompetencje specjalistów oraz ofertę kształcenia w ramach kilku kierunków i specjalności związanych z transportem uczelnia zintegrowała powołując w 2021 r. – unikatową w swojej formule - Szkołę Transportu Politechniki Krakowskiej. Teraz będzie ona partnerem merytorycznym dla Centrum Kompetencji ds. Planów Zrównoważonej Mobilności Miejskiej, funkcjonującego w Ministerstwie Infrastruktury.
Plan zrównoważony czyli jaki?
Plan Zrównoważonej Mobilności Miejskiej (ang. Sustainable Urban Mobility Plan, SUMP) to ważny element w strategiach rozwoju miast. Choć na razie nie był to obligatoryjny dokument dla samorządów, wiele zdecydowało się już na ich opracowanie. Kwestia tworzenia i promowania Planów Zrównoważonej Mobilności Miejskiej została zawarta w zapisach unijnych i krajowych dokumentów strategicznych m.in. Strategii Zrównoważonego Rozwoju Transportu do roku 2030 i Krajowym Planie Odbudowy i Zwiększenia Odporności. Komisja Europejska w Umowie Partnerstwa na lata 2021-2027 również stawia miastom i ich obszarom funkcjonalnym wymogi związane z SUMP-ami przy aplikowaniu o środki unijne na miejskie inwestycje transportowe.
Plan Zrównoważonej Mobilności Miejskiej opisuje, jak budować w miejskich obszarach funkcjonalnych cały system zrównoważonej mobilności, w którym umożliwia się mieszkańcom sprawne przemieszczanie się nie tylko samochodem, ale przede wszystkim komunikacją miejską, pieszo, rowerem czy pociągiem. Plany zrównoważonej mobilności przewidują harmonijne łączenie tych różnych form podróżowania w mieście. Zawierają diagnozę problemów transportowych miasta, identyfikują potrzeby mieszkańców i wynikające z nich cele dla zarządców miejskiego transportu, opisują także planowane przez nich działania. Ważny głos podczas tworzenia Planów Zrównoważonej Mobilności Miejskiej mają lokalne społeczności miast. W badaniach pyta się o komunikacyjne preferencje i potrzeby oraz zaprasza do konsultacji społecznych. Wykorzystanie w planach rozwoju miast idei SUMP pozwala skutecznie integrować politykę transportową z polityką przestrzenną, wpływając w ten sposób na zmniejszenie negatywnego oddziaływania transportu na środowisko.
Szkoła Transportu PK partnerem dla Centrum Kompetencji ds. Planów Zrównoważonej Mobilności Miejskiej
Intencją podpisanego na Politechnice Krakowskiej listu o współpracy jest wsparcie samorządów w procesie opracowywania Planów Zrównoważonej Mobilności Miejskiej – promocja koncepcji SUMP, zwiększanie świadomości społecznej na temat ich wagi, wzmocnienie kompetencji i budowanie zdolności organów na szczeblu lokalnym, regionalnym i krajowym do opracowywania i wdrażania środków oraz strategii w zakresie mobilności miejskiej. Współpraca PK i Ministerstwa Infrastruktury ma też zapewnić spójność działań administracji publicznej oraz środowiska naukowego w zakresie rozwoju zrównoważonej mobilności miejskiej. – Politechnika Krakowska to jeden z najmocniejszych w Polsce ośrodków eksperckich w obszarze transportu, zwłaszcza drogowego, szynowego i miejskiego. Nasi specjaliści współpracują już z Ministerstwem Infrastruktury przy różnych projektach transportowych. Teraz wzmacniamy naszą współpracę i wznosimy ją na wyższy organizacyjnie poziom – mówi rektor PK prof. Andrzej Szarata.
Wśród wynikających z podpisanego dziś listu intencyjnego wspólnych działań PK i MI jest:
- objęcie przez Ministra właściwego do spraw transportu honorowego patronatu nad studiami stacjonarnymi i niestacjonarnymi - inżynierskimi magisterskimi - oferowanymi przez Szkołę Transportu Politechniki Krakowskiej im. Tadeusza Kościuszki na kierunkach TRANSPORT, ŚRODKI TRANSPORTU I LOGISTYKA oraz POJAZDY SAMOCHODOWE w zakresie specjalności powiązanych z mobilnością miejską, w tym specjalności transport miejski, a także nad studiami podyplomowymi;
- współpraca w zakresie tworzenia planu nauczania na specjalnościach powiązanych z mobilnością miejską, uruchamianych przez Szkołę Transportu Politechniki Krakowskiej im. Tadeusza Kościuszki;
- współpraca w zakresie określania programów certyfikowanych szkoleń z zakresu transportu i mobilności miejskiej;
- zapewnienie przez Politechnikę Krakowską wsparcia doradczego w zakresie programowania i implementacji wytycznych i zaleceń dokumentów krajowych i UE w zakresie zrównoważonej mobilności miejskiej poprzez pełnienie roli Partnera Merytorycznego Centrum Kompetencji ds. Planów Zrównoważonej Mobilności Miejskiej funkcjonującego w Ministerstwie Infrastruktury;
- wymiana informacji w zakresie aktualnych trendów politycznych na poziomie europejskim i krajowym w zakresie programowania zrównoważonej mobilności miejskiej, a także zdobyczy naukowych w tej dziedzinie;
- współpraca w zakresie organizacji praktyk studenckich i wizyt technicznych dla studentów Politechniki Krakowskiej z kierunków i specjalności powiązanych z transportem i mobilnością miejską.
- Na współpracy skorzystają studenci Politechniki Krakowskiej, którzy będą mogli odbywać praktyki i staże nie tylko w Ministerstwie Infrastruktury, ale też innych jednostkach z nim związanych: Centrum Unijnych Projektów Transportowych, Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad, Instytucie Transportu Samochodowego, spółka PKP PLK. Prowadzone przez Państwo Polskie wielkie inwestycje drogowe i kolejowe będą dla nich znakomitym poligonem doświadczalnym, na którym poznają najnowocześniejsze technologie projektowe i wykonawcze – podkreślał dziś w Krakowie Andrzej Adamczyk, minister infrastruktury. Z drugiej strony resort liczy na wsparcie ze strony kadry naukowej Politechniki Krakowskiej. – Wiedza i kompetencje ekspertów Politechniki pozwolą nam w sposób jeszcze bardziej zaawansowany przygotowywać i realizować projekty dotyczące zarówno mobilności miejskiej, jak i innych obszarów transportowych, co służyć będzie naszemu nadrzędnemu celowi – zapewnieniu bezpieczeństwa w ruchu drogowym i kolejowym – zaznaczał min. Adamczyk.
Politechnika Krakowska – mocny ośrodek ekspercki w transporcie
Mocna pozycję ekspercka Politechniki Krakowskiej w obszarze transportu wynika z szerokiego zakresu zainteresowań naukowych i kompetencji specjalistów uczelni. Specjaliści Politechniki Krakowskiej zajmują się m.in. systemami i modelami komunikacyjnymi, oceną efektywności funkcjonalnej rozbudowy infrastruktury transportowej, tworzeniem, analizą i doradztwem w zakresie transportowych dokumentów planistycznych dla krajowych i zagranicznych miast i regionów, projektami badawczo-rozwojowymi i konsultingiem w zakresie budowy, bezpieczeństwa i eksploatacji środków transportu, bezpieczeństwem ruchu drogowego, logistyką i spedycją. Wiedzę i kompetencje swoich ekspertów, zasoby infrastrukturalne wydziałów oraz ofertę kształcenia w ramach kilku kierunków i specjalności związanych z transportem uczelnia zintegrowała powołując w 2021 r Szkołę Transportu Politechniki Krakowskiej. – To nowoczesna, unikatowa w Polsce inicjatywa Wydziału Mechanicznego oraz Wydziału Inżynierii Lądowej PK, które odpowiedziały tak na potrzeby dynamicznie rozwijającego się sektora transportu i idące za nimi zapotrzebowanie na wszechstronnie wykwalifikowaną kadrę inżynierską w tej branży – mówi rektor Politechniki Krakowskiej prof. Andrzej Szarata.
Szkołę Transportu tworzą Katedra Pojazdów Szynowych i Transportu, Katedra Pojazdów Samochodowych - obie z Wydziału Mechanicznego PK, Katedra Systemów Transportowych oraz Katedra Dróg Kolei i Inżynierii Ruchu – obie z Wydziału Inżynierii Lądowej PK. Szkoła Transportu PK obejmuje studentów trzech kierunków (transport na WIL, środki transportu i logistyka oraz pojazdy samochodowe na WM) oraz kilkunastu specjalności na I i II stopniu studiów (m.in. transport miejski, transport kolejowy, inżynieria pojazdów szynowych, budowa i badania pojazdów samochodowych, diagnostyka i eksploatacja pojazdów samochodowych, automatyzacja logistycznych systemów transportowych, bezpieczeństwo i eksploatacja środków transportu, logistyka i spedycja). Studenci kierunków i specjalności transportowych PK uczestniczą w dodatkowych zajęciach, projektach, szkoleniach, kursach, organizowanych na obu wydziałach, co daje im więcej możliwości rozwoju, zdobycia wiedzy i umiejętności związanych ze wszystkimi obszarami działalności w branży transportowej – od infrastruktury transportowej, przez kwestie środków transportu i logistyki aż do planowania i zarządzania systemami transportowymi.
W ofercie edukacyjnej Politechniki Krakowskiej są też liczne studia podyplomowe z zakresu transportu i zrównoważonych polityk miejskich, m.in.: „Planowanie Zrównoważonej Mobilności Miejskiej”, „Miejski transport zbiorowy – zarządzanie organizacja, nowoczesne technologie i informatyczne wspomaganie”, „Budowa i eksploatacja pojazdów szynowych”, „Zarządzanie zrównoważonym rozwojem miast”, „Logistyka i transport drogowy”. – We współpracy z partnerami z otoczenia samorządowego i naukowego oraz jednostkami Policji i Straży Pożarnej Politechnika Krakowska przygotowuje się teraz do powołania w krakowskich Czyżynach nowej, cennej inicjatywy z szeroko rozumianego obszaru transportu - „Centrum badań bezpieczeństwa ruchu pojazdów” – zapowiedział podczas uroczystości podpisania listu intencyjnego rektor PK prof. Andrzej Szarata.
Inicjatywy Ministerstwa Infrastruktury dla miejskiej mobilności
Angażując się we współpracę z Ministerstwem Infrastruktury w ramach promowania Planów Zrównoważonej Mobilności Miejskiej Politechnika Krakowska włączy się we wcześniejsze liczne działania resortu dot. tego tematu. Dla wspierania samorządów w tworzeniu Planów Zrównoważonej Mobilności Miejskiej Ministerstwo powołało Centrum Kompetencji SUMP i pełnomocnika ministra ds. tego typu dokumentów. Przy ministerstwie działa Komitet Sterujący ds. wsparcia Planów Zrównoważonej Mobilności Miejskiej. We współpracy z innymi ministerstwami i inicjatywą Jaspers MI zrealizowało też pilotażowy program bezpłatnej pomocy samorządom w tworzeniu SUMP-ów. Skorzystało z niego już wiele miast, w tym m.in. Metropolia Krakowska i jej obszar funkcjonalny.
W uroczystym podpisaniu listu intencyjnego uczestniczyła Maria Perkuszewska - Pełnomocnik Ministra Infrastruktury ds. Planów Zrównoważonej Mobilności Miejskie oraz politechniczni eksperci: dr hab. inż. Lucyna Domagała, prof. PK, dziekan Wydziału Inżynierii Lądowej PK, prof. Marek Brzeżański, kierownik Katedry Pojazdów Samochodowych WM PK, dr hab. inż. Maciej Szkoda, prof. PK, kierownik Katedry Pojazdów Szynowych i Transportu WM PK, dr inż. Mariusz Dudek, kierownik Katedry Systemów Transportowych WIL PK, dr inż. Aleksandra Ciastoń-Ciulkin, zastępca Kierownika Katedry Systemów Transportowych WIL PK, dr inż. Maciej Michnej, zastępca Kierownika Katedry Pojazdów Szynowych i Transportu WM PK.
(mas)